Są wulkany i superwulkany. Co do tych ostatnich nie uzgodniono definicji. Termin został spopularyzowany w 2000 r. przez dokumentalny serial przyrodniczy BBC. Niektórzy specjaliści stosują go, opisując erupcje o niespotykanej gwałtowności i objętości. Służba Geologiczna USA używa go do definiowania każdej erupcji wyrzucającej jednorazowo co najmniej 1 000 km3 lawy, pumeksu i popiołów, czyli ponad 50 razy więcej niż erupcja indonezyjskiego Krakatau w 1883 r., która zabiła ponad 36 tys. osób. Wulkany budują góry, superwulkany wymazują je z powierzchni ziemi. Wulkany niszczą florę i faunę w promieniu kilku kilometrów, superwulkany zmieniają klimat globu, zagrażając wyginięciem całym gatunkom.
Park Yellowstone usytuowany jest na rozległym wulkanicznym płaskowyżu, pod którym na głębokości 8 km znajduje się ogromna komora magmowa (dł. 70 km, szer. 30 km) zasilana gigantycznym pióropuszem gorących skał wyrastającym z górnej części ziemskiego płaszcza. Pióropusz sięga w głąb na 650 km i jest nachylony pod kątem 60° ku północnemu zachodowi. W przeszłości (przed ponad 2 mln lat; 1,3 mln lat i 640 tys. lat) dochodziło w tym miejscu do eksplozji superwulkanu, powodujących ogromne i rozległe zniszczenia.
Za każdym razem skutki wybuchu superwulkanu byÅ‚y odczuwalne na caÅ‚ym globie. Gazy wyrzucone do stratosfery mieszaÅ‚y siÄ™ z parÄ… wodnÄ…, tworzÄ…c rzadkÄ… mgieÅ‚kÄ™ aerozoli siarczanowych przyćmiewajÄ…cych promieniowanie sÅ‚oneczne. MogÅ‚o to zakoÅ„czyć siÄ™ dla Ziemi trwajÄ…cÄ… lata „zimÄ… wulkanicznÄ…”. Niektórzy uczeni sÄ… zdania, że o takim incydencie sprzed okoÅ‚o 74 tys. lat może zaÅ›wiadczyć nasze wÅ‚asne DNA. Wówczas w dzisiejszej Indonezji wybuchÅ‚ superwulkan zwany Toba. WywoÅ‚ane tym wydarzeniem ochÅ‚odzenie w skali globu mogÅ‚o zredukować caÅ‚Ä… ludzkÄ… populacjÄ™ do zaledwie kilku tysiÄ™cy osobników. OznaczaÅ‚oby to, że czÅ‚owiek jako gatunek byÅ‚ bardzo bliski unicestwienia.
Pytanie, jaka jest możliwość erupcji, w której wyniku powstanie kaldera – kataklizmu, który może zabić tysiÄ…ce ludzi i pogrążyć ziemiÄ™ w „wulkanicznej zimie”? Katastrofa może zdarzyć siÄ™ za naszego życia albo i za 100 tys. lub wiÄ™cej lat. Albo wcale.
national geographic
wikipedia