18+
Ta strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich.
Zapamiętaj mój wybór i zastosuj na pozostałych stronach
topic

Elektrownia Powiśle czyli przedwojenna stajnia "Kubusia

UrbexHistory • 2014-08-13, 16:01
Siema, ostatnio odwiedziliśmy groby masonów i dach wieżowca Prudential, co się Wam podobało. Tym razem wybraliśmy się do miejsca niezwykle strategicznego i ważnego dla II Wojny Światowej i Powstania Warszawskiego. To tutaj już 1 sierpnia były toczone walki i zaczął powstawać powstańczy wóz bojowy "Kubuś"



Trochę historii:
Elektrownia Powiśle, znana również pod nazwą Elektrownia Warszawska i Elektrownia Miejska postawiona nad brzegiem Wisły koło obecnego Centrum Kopernika po raz pierwszy uruchomiona została w 1904 roku natomiast jej pełne wykończenie trwało jeszcze rok. Budową zajęła się paryska firma. Elektrownia dysponowała własnym ujęciem wody z Wisły, szesnastoma kotłami oraz pięcioma turbozespołami, z których największy miał moc 4000 kW. Dowóz materiałów do elektrowni zapewniała wybudowana w 1923 roku bocznica kolejowa biegnąca od Dworca Kowelskiego (obecnie Warszawa Gdańska) wzdłuż bulwarów wiślanych aż do elektrowni. Dopiero w 1918 roku elektrownia przeszła na własność państwa. Lata od 1922 do 1924 przypadają na modernizację i rozbudowę, powstał wtedy budynek biurowo-techniczny a moc elektrowni podniesiono do 52 milionów kWh.

Aby zobrazować liczby odniosę się do obecnej elektrowni, siekierki która produkuje moc około 622 MW natomiast Powiśle w okresie przedwojennym ok. 83 MW biorąc pod uwagę lata, wymiary i technologię, jest się czym pochwalić.

Charakterystycznym elementem elektrowni był komin, który jednak podczas kolejnej modernizacji zakończonej w 1939 roku został zdemontowany, dodano jednak porządny turbozespół o mocy 32 MW. Podczas kampanii wrześniowej zabudowania elektrowni zostały silnie uszkodzone, prowizorycznie odtworzono je na potrzeby dalszej produkcji prądu dla miasta. Podczas okupacji na terenie elektrowni powstał schron wartowniczo-obserwacyjny o wymiarach 4 na 3 metry. Należy podkreślić iż Warszawscy Powstańcy zdobyli teren elektrowni już 1 sierpnia, była wtedy mocno strategicznym punktem, ponieważ produkowała prąd dla stale walczącego miasta. Jednak we wrześniu wobec przewagi siły niemieckiej Powstańcy zmuszeni byli opuści teren 5 września.
Obecnie na trenie prowadzone są prace renowacyjne pomieszczeń i obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz budowa nowych budynków mieszkalno-usługowych. Podobno wszystko ma zostać wkomponowane w styl elektrowni a ona sama ma otrzymać drugie życie. Niestety ale kotłownia numer 3 już została doszczętnie zrównana z ziemią.

Na terenie elektrowni zbudowano powstańczy wóz bojowy „Kubuś” – użyto do niego części z przedwojennej fabryki Chevroleta znajdującej się w rotundzie na Dynasach. Fakt ten jest często pomijany a świadomość ludzi o istnieniu tego charakterystycznego wozu jest niewielka.